Achtergrondinformatie
Het uitgangspunt
van het onderzoeksproject “DINBelg 2005” was om
antropometrie dichter bij de ontwerper te brengen. Het ontwerpen
van gebruiksgoederen dient namelijk te gebeuren op maat van
de mens. Ook de ergonoom evalueert of ontwerpt werkplekken
in functie van de werknemers.
Een groep
van 433 studenten aan de Vlaamse ontwerpopleidingen werd schriftelijk
bevraagd. De meest gebruikte methodes om een beeld te krijgen
van de menselijke afmetingen zijn antropometrietabellen op
het begin van het ontwerpproces en het testen met mensen op
het einde. Er is daarbij een uitgesproken vraag om alle data
te groeperen op een website en te updaten naar de Belgische
bevolking toe. Afbeeldingen van producten met de voorgestelde
afmetingen, richtlijnen en achtergrondinformatie werd door
de meeste studenten als meest efficiënte en gewenste methode
gezien.
Tot
nu toe werden vooral oude tabellen gebruikt met geschatte
lichaamsmaten voor buitenlandse populaties. Op deze site staan
daarom recente antropometrische waarden voor de Belgische
bevolking. De gemiddelde lichaamslengte van de volwassen Belgen
(18 tot 65 jaar) bedraagt 1706 mm. Hiervoor zijn meer dan
150 000 mensen uit de actieve bevolking opgemeten. Door deze
gegevens te combineren met de DINED 2003 tabel konden de andere
afmetingen verhoudingsgewijs bepaald worden. Voor die Nederlandse
tabel werd een representatieve groep helemaal gescand in 3D
(www.nedscan.nl).
Ook de data van de ouderen tussen 65 en 80 jaar zijn gebaseerd
op deze studie.
Voor
kinderen werden de gegevens uit de Vlaamse
groeicurves gebruikt om de maten uit Pheasant
(2001) aan te passen. De richtlijnen voor rolstoelgebruikers
en vanuit de architectuur zijn algemeen aanvaarde afmetingen,
die met de nodige marge kunnen toegepast worden.
Bevraagde
scholen:
- Hogeschool Antwerpen, Master in Productontwikkeling
-
Katholieke Hogeschool Limburg, Master in Productdesign
-
Katholieke Hogeschool Mechelen, Bachelor in Interieurvormgeving
-
Hogeschool West-Vlaanderen, Bachelor Industrieel Productontwerpen
en Master Industrieel Ingenieur
Meest
gebruikte antropometrische modellen:
-
Rekenen met tabellen 73%
-
Schatten 54%
-
Testen met mensen 52%
-
Opmeten van gelijkaardig product 46%
-
Boek met afbeeldingen en afmetingen 36%
-
Internet afzoeken 23%
-
3D computermodellen 22%
-
2D tekensjablonen 18%
Meest
gebruikte boeken:
-
Dirken, H. 2001 Productergonomie: ontwerpen voor gebruikers. Delft:
Delftse Universitaire Pers, 496 p.
-
Haak, A.J.H, Leever-van der Burgh, D. 1994 De menselijke maat: een
studie over de relatie tussen gebruiksmaten en menselijke afmetingen,
bewegingen en handelingen. Delft: Delftse Universitaire Pers, 87 p.
-
Molenbroek, J.F.M. 1994 Op maat gemaakt: menselijke maten voor het
ontwerpen en beoordelen van gebruiksgoederen. Delft: Delftse Universitaire
Pers, 389 p.
-
Panero, J., Zelnik, M. 1979 Human dimension and interior space: a
source book of design reference standards. London: Architectural press,
320 p.
-
Pheasant, S. 2001 Bodyspace: anthropometry, ergonomics and the design
of work. London: Taylor & Francis, 244 p.